Alles over de beeldverhouding
Wat is beeldverhouding?
De beeldverhouding is de verhouding tussen de lengte en de breedte van de foto. Is een foto vierkant, dan is de beeldverhouding 1:1. Is de fotoafdruk twee keer zo lang als hij breed is, dan is de beeldverhouding 2:1. Bij de meeste foto's is de beeldverhouding 4:3 of 3:2.
Er zijn mensen die het nooit is opgevallen, maar de verhouding tussen de lengte en de breedte van een foto is niet altijd hetzelfde. Natuurlijk heb je staande en liggende foto’s (in het engels respectievelijk portrait en landscape). En er zijn panoramafoto’s. Maar ook ‘gewone’ foto’s kunnen verschillen in beeldverhouding. De kans is zelfs groot dat je op je camera kunt kiezen tussen een paar beeldverhoudingen.
Als de foto eenmaal genomen is ligt de beeldverhouding vast. Maar zelfs dan kun je de beeldverhouding nog wijzigen door er een stukje ‘af te snijden’. Dit wordt ook wel croppen genoemd.
Voorbeelden van beeldverhoudingen
Bij een foto van 15 cm lang en 10 cm breed is de beeldverhouding 3:2. Een andere manier eigenlijk om te zeggen dat de foto anderhalf keer zo lang is als dat hij breed is.
Andere vaak voorkomende beeldverhoudingen zijn 1:1, 4:3 en 16:9. Een 1:1 foto is vierkant: hij is even breed als lang. Een 4:3 foto is wat meer rechthoekig. De oude televisies hadden deze verhouding. Een 16:9 foto heeft de beeldverhouding van een moderne breedbeeldtelevisie.
De meeste camera's hebben een vaste of instelbare beeldverhouding van 4:3 of 3:2. Om een foto in z'n geheel te kunnen afdrukken moet de afdruk dezelfde verhouding hebben. Als de afdruk niet dezelfde verhouding heeft dan valt er dus een stukje van de oorspronkelijke foto weg.
Afsnijden of vervormen? Een waarschuwing
Je kunt een foto ook een andere beeldverhouding geven door de foto te vervormen. Je drukt de foto dan in de hoogte of in de breedte als het ware samen. Dat is zelden een goed idee. Cirkels worden ovalen, mensen worden te dik of te lang. Voorkom het als het even kan, en doe het subtiel als het echt moet.
Let op als je je foto klaarzet op de website van de online fotoservice. In sommige systemen wordt de foto vervormd als je hem passend wilt maken in een bepaald formaat. Zorg dat de verhouding tussen de lengte en de breedte van de foto behouden blijft!
Welke beeldverhouding heeft mijn foto?
Als je niet weet op welke verhouding je camera stond ingesteld bij het maken van de foto, kun je dit op je computer alsnog terugzoeken. Als je een fotobewerkingsprogramma hebt dan staat het daarin vermeld.
Heb je geen fotobewerkingsprogramma? In Windows klik je in de Verkenner op de afbeelding met de rechter muisknop. Je kiest dan voor Eigenschappen en vervolgens voor Details. Hier staan de afmetingen van de foto in pixels aangegeven. Geen paniek, of de verhouding nu in centimeter of in pixels is aangegeven maakt geen verschil, de verhouding blijft hetzelfde.
Kies eens voor een andere beeldverhouding
De standaard beeldverhouding hoeft lang niet altijd de mooiste te zijn. Bedenk dat je een uitsnede kunt maken die een andere beeldverhouding heeft.
Heeft jouw foto een minder interessante kant of wordt hij mooier als er een stuk wegvalt? Bewerkt de foto dan en snij dat stuk er af. Dat kan vaak zelfs in de software van je fotolab tijdens het bestellen. Een foto met een extreme beeldverhouding kan overigens een heel artistiek effect geven.
Tip: sommige fotolabs kunnen veel meer verhoudingen leveren dan de standaardverhoudingen.
Waarom is de beeldverhouding van belang?
Als je de hele foto (of jouw uitsnede van de foto) wilt afdrukken moet de afdruk dezelfde verhouding hebben als de foto. Anders wordt niet de hele foto afgedrukt, maar alleen het gedeelte dat past.
Bij sommige afdrukcentrales kun je alleen kiezen voor een paar vaste afmetingen. Het gedeelte van jouw foto dat buiten dit formaat valt wordt dan weggesneden. Er zijn ook afdrukcentrales waar je alleen de gewenste breedte van de foto opgeeft. Zij zorgen er dan voor dat de lengte klopt met jouw foto's. Je hoeft je dan over de beeldverhouding geen zorgen te maken, behalve als de foto in een eigen lijst moet passen.