Je foto's mat of glanzend laten afdrukken?
Matte of glanzende foto's?
Eén van de meest gestelde vragen: moet ik mijn foto's mat of glanzend laten afdrukken? We gaan er uitgebreid op in. Heb je geen zin om veel te lezen? Dan is dit het korte antwoord:
Glanzend fotopapier spiegelt en je ziet snel stof en vingerafdrukken. Maar de kleuren zijn wel veel dieper en mooier, en de foto krijgt meer scherpte en diepte. Een matte afdruk is daarentegen vaak weer mooier bij een foto met zachte tinten. En een stuk minder gevoelig voor vuil en beschadigingen.
Wat zijn de voordelen van mat afgedrukte foto's?
Matte foto's hebben een oppervlak dat het licht dat er op valt verstrooit. De foto verspreidt het licht in alle richtingen en spiegelt dus minder. Er reflecteert minder licht in één richting. Bij een matte foto hoef je er dan ook geen rekening mee te houden dat het licht in de richting van je ogen spiegelt. Daardoor zijn matte foto's makkelijker te bekijken in verschillende omgevingen.
Het matte oppervlak wordt meestal verkregen door een speciale coating, een lichtverstrooiend laagje, op de foto aan te brengen. Omdat ál het opvallend licht verstrooid wordt, ook op de schone delen, vallen vingerafdrukken en vuil minder op. Ideaal voor gezinnen met kinderen of als foto's en fotoalbums door vele handen gaan.
Dit matte coating beschermt de foto ook en zorgt er voor dat vuil en vet afgestoten worden. Een matte foto is door de coating ook minder gevoelig voor beschadigingen.
Matte foto's hebben een warme, zachte uitstraling in vergelijking met glanzende foto's. Ze zijn vooral geschikt voor foto's met van nature wat minder contrast. Natuurfoto's en landschapsfoto's doen het goed op mat fotopapier.
Wat zijn de voordelen van glanzend afgedrukte foto's?
Glanzende foto's komen kleurrijker over en geven een groter contrast dan matte foto's. De beschermlaag weerkaatst het licht van een lichtbron in één richting. Als je niet precies in de spiegeling kijkt komt er bijna geen licht van die lichtbron in je oog. Daardoor is het zwart van een glanzende foto diep zwart.
Bij een matte afwerking wordt het opvallend licht juist in alle richtingen verstrooid is er altijd wat weerkaatsing in de richting van de kijker. Hierdoor is het zwart van een matte foto nooit diep zwart. Het contrast van glanzende foto's is dan ook veel hoger en de kleurintensiteit groter.
Glanzende foto's hebben een levendiger, helderder en kleurrijker uitstraling dan matte foto's. Ze zijn vooral geschikt voor contrastrijke foto's met felle kleuren. De positie ten opzichte van de lichtbron en de kijker is echter kritischer.
Mat of glanzend aan de muur
Voor een foto aan de muur wordt meestal een matte of halfmatte afdruk gebruikt, omdat die niet spiegelt en er minder stof aan kleeft. Of een spiegeling hinderlijk is, is afhankelijk van het licht op de plek waar de foto hangt. Probeer dit eerst uit met een spiegelend oppervlak. Uiteraard is het tijdstip van de dag ook van invloed, en de plaats van de verlichting.
Foto achter glas: mat of glanzend?
Komt de foto achter glas? Dan kun je het beste kiezen voor een halfmatte of glanzende foto en mat glas. Maar let op: het oppervlak van de foto kan aan het glas blijven kleven. De kans hierop is bij glanzend fotopapier groter. De coating van een matte of halfmatte foto beschermt de foto hiervoor.
Door bij een glanzende foto een passe-partout te gebruiken blijft de foto los van het glas. Daardoor is de kans minder groot dat je foto wordt beschadigd.
Standaard (spiegelend) glas geeft een grote kans op vervelende reflecties. De kans is groot dat je een raam of ander lichtbronnen weerspiegeld ziet. Als je kiest voor mat (ontspiegeld) glas heb je daar veel minder last van.
Varianten op mat en glanzend
Bij de betere fotocentrales is er een tussenweg: zijdeglanzend halfmat fotopapier.
Andere afdrukcentrales kennen nog meer varianten en benamingen:
- semi-gloss, vergelijkbaar is met zijdeglans;
- glossy, vergelijkbaar met standaard glans;
- premium-gloss, een papiersoort met nog hogere glansgraad;
- glossy pearl, parelmoer met een metallic uitstraling;
- luster, halfmat;
- velvet, diep mat.
Het onderwerp van de foto
Glanzende foto's zijn vooral geschikt voor onderwerpen die van zichzelf glanzen. De glans van het fotopapier versterkt als het ware dit effect. Bij portretten en natuurfoto's komt een matte of halfmatte afdruk natuurlijker over.
Jouw persoonlijkheid
Een bevriend eigenaar van een fotozaak vertelde 25 jaar geleden: 'Als iemand zijn fotorolletje bij me inlevert maak ik altijd een inschatting of de foto's mat of glanzend afgedrukt moeten worden. In 95% van de gevallen zit ik goed. Hoe extraverter je karakter, hoe eerder je van glans houdt. Introvertere en rustige mensen kiezen eerder voor mat.'
Grote afdrukken: mat of glanzend?
Bij grote fotoprints aan de muur zijn er verschillende redenen om eerder voor een zijdeglans of matte afdruk te gaan dan een glanzende glossy afdruk. Door het formaat zijn spiegelingen namelijk eerder zichtbaar. Ook is een foto aan de muur veel kwetsbaarder en gevoelig voor aanrakingen en beschadigingen. Tenslotte is de scherpte van een groot formaat afdruk toch al niet optimaal; het voordeel van een betere detaillering vervalt dan.
Wat is duurder: mat of glanzend?
In het algemeen zijn matte afdrukken wat duurder dan glanzende afdrukken. Maar dat is niet bij elke fotoservice zo. Bij de professionele Fine Art fotoprints wordt het prijsverschil tussen de verschillende papiersoorten door andere factoren bepaald.
Vergelijk het verschil tussen mat en glanzend zelf
Een handig hulpmiddel voor je keuze zijn de demo-pakketjes die je bij sommige aanbieders kunt aanvragen. Deze bevatten matte en glanzende foto's op verschillende soorten papier, soms ook op andere materialen en soms zelfs een klein fotoboekje. Je betaalt hier wel een klein bedrag voor.
De extremen
Wil je iets bijzonders? Profotonet en Gallerycolor kunnen je foto afdrukken op diep mat Velvet fotopapier. Het extreem matte materiaal geeft je foto een zachte fluwelen uitstraling. De kleuren en het contrast worden zachter.
Totaal anders is de uitstraling van een foto afgedrukt op Glossy Pearl of Metallic fotopapier. Door het hoogglanzende metallic parelmoer oppervlak knallen de kleuren van de foto. Het zwart is diepzwart en de kleurweergave is briljant. Voor dit andere uiterste kun je ook bij bovenstaande fotolabs terecht.
Weet je wat je wilt? Vergelijk de fotolabs!
Of je nu kiest voor glanzend of mat, je wilt je foto's natuurlijk zo mooi mogelijk laten afdrukken. Daarom hebben we op een rijtje gezet hoe je de beste fotoservice zoekt voor jouw wensen. Informatie over de mooiste fotoboeken vind je hier. Vind je de prijs belangrijker dan de kwaliteit? Vergelijk dan de prijzen van de goedkoopste fotoafdrukken.
Verschillende materialen
Laat je de foto op een ander materiaal dan papier afdrukken? Lees dan goed de beschrijving op de website van de fotoservice. Elk materiaal heeft andere eigenschappen. Een foto op canvas en een foto op hout zijn van nature mat. Bij een foto op Forex en een foto op Dibond is er meer keus. Acryl geeft een spiegelend resultaat.